In een tuin die baadt in het zachte ochtendlicht, rijst een majestueuze boom op met zijn takken die dansen op het ritme van de zachte bries. Maar zelfs de reuzen van de natuur hebben soms wat aandacht nodig. Het snoeien van bomen is een subtiele kunst, waarbij elke snede een delicaat gebaar van zorg, bescherming en respect voor deze levende wezens wordt.

Als algemene regel geldt dat bomen het niet op prijs stellen om gesnoeid te worden, zelfs niet als dat licht gebeurt. Je hoeft alleen maar naar de bomen in bossen of bomen die uit zichzelf groeien te kijken om te zien dat ze het heel goed doen zonder menselijk ingrijpen. Soms is een kleine aanpassing echter essentieel, vooral om bomen aan te passen aan een vaak moeilijke omgeving. Het is de taak van de boomverzorger om een compromis te vinden tussen de eisen van de mens en de gezondheid van de bomen.

Waarom een boom snoeien, vraag je je misschien af?

Stel je een oude fruitboom voor, waarvan de takken gebukt gaan onder de jaren en die zich in alle richtingen probeert uit te spreiden. Als je niets doet, neemt het fruit af, sterven de takken geleidelijk af en vervaagt zijn vroegere grootsheid.

Door dode, zieke of gewoon overwoekerde takken te verwijderen, kun je je boom nieuw leven inblazen. Het licht zal terugkeren om de stam te strelen, het sap zal vrijer circuleren en de bladeren zullen weer dansen van kracht.

Maar het is niet alleen voor de boom. Het is ook voor jou. Een onverzorgde boom kan een bedreiging worden: een tak die breekt onder het gewicht van een storm kan omvallen en alles eromheen beschadigen. Dus als je snoeit, zorg je ook voor de veiligheid van je tuin en je dierbaren.

De rol van de boomverzorger is om het samenleven van bomen in een stedelijke omgeving te vergemakkelijken.

Wanneer is het tijd om het gereedschap tevoorschijn te halen?

Ah, de winter… die periode waarin de natuur gaat slapen, waarin elke boom bevroren lijkt in een stille pauze. Het is de ideale tijd om te snoeien, wanneer het leven van de boom vertraagt en de takken zich gemakkelijk lenen om gesnoeid te worden. Sommige bomen geven echter de voorkeur aan een lichte zomersnoei, gewoon om hun silhouet aan te passen en het licht door hun bladeren te laten schijnen.

Maar let op: er is nog een cyclus die je moet respecteren, die van het leven om je heen. In de lente maken vogels hun nesten in de bomen. Kijk dus goed voordat je snoeit. Het zou zonde zijn om een familie vogels in volle bloei te verstoren.

Wanneer moet een boom worden gesnoeid?

De snoeifrequentie hangt af van de specifieke behoeften van de boom. Snoeien wordt uitgevoerd op basis van de groei en de takken, terwijl snoeien afhangt van de technische beperkingen van de omgeving.

Snoeitijden variëren afhankelijk van de biologie van de boom en het soort werk dat gedaan moet worden.

Snoei bij voorkeur niet tijdens de periodes van opstijgend sap (15 maart – 15 april) en afnemend sap (15 september – 15 oktober). Deze data kunnen licht variëren afhankelijk van de weersomstandigheden en de huidige klimaatverstoringen.

Soorten afmetingen

• Trainingssnoei: Snoei moet worden uitgevoerd met tussenpozen van 1 tot 3 jaar, afhankelijk van de soort en de groeikracht van de bomen, rekening houdend met de lengte van de jaarlijkse scheuten.

• Onderhoudssnoei: Voor bomen die goed aangepast zijn aan hun omgeving en in goede gezondheid verkeren, kun je 10 tot 15 jaar wachten tussen snoeibeurten.

• Veiligheidssnoei: Hierbij worden dode of gevaarlijke takken verwijderd, vaak in combinatie met gezondheidssnoei om dood hout, snoeihout, gebroken of zieke takken en maretak te verwijderen.

• Licht snoeien: Het doel is om het volume van de kroon of een tak met maximaal een derde te verminderen om redenen van ruimte of sterkte. Het wordt dicht bij een tak gedaan om genezing te bevorderen en takgroei te behouden.

• Aanpassings- en selectiesnoei: Dit bestaat uit het lichter maken van de kroon door te kiezen welke takken behouden moeten worden om schaduw, windbelasting en het risico op afbreken van verzwakte hoofdtakken te verminderen.

• Sculpturaal snoeien: Deze techniek houdt de architecturale vorm van bomen zoals gordijnen of luifels in stand, met soorten zoals linde, kastanje, plataan of haagbeuk. Het moet minstens één keer per jaar worden uitgevoerd.

Alle soorten kunnen gesnoeid worden, zolang dit gebeurt op jonge takken met een kleine diameter. Littekens genezen sneller. Het is essentieel om de natuurlijke vorm van de boom te respecteren en takken te verwijderen om structurele gebreken te corrigeren, dood, gebroken of gevaarlijk hout te verwijderen en licht en luchtdoorlating te bevorderen.

In het algemeen mag niet meer dan 20% van de takken van een boom in één keer worden verwijderd. Als er meer dan 20% verwijderd moet worden, kun je het werk het beste over meerdere jaren spreiden.

Waarom bomen snoeien?

• Geef de boom vorm door de groei van het raamwerk en de hoofdtakken te begeleiden.

• Beperk zijn groei als hij invasief wordt of te groot voor zijn ruimte.

• Verjong de boom door oude takken te verwijderen om nieuwe groei te stimuleren.

• De productie van fruitbomen verbeteren.

• Sculpturaal snoeien om de boom een speciale vorm te geven.

• Zorgen voor veiligheid onder de boom en in de omgeving.

Heb ik een vergunning nodig om te snoeien?

In sommige gevallen kan een bouwvergunning nodig zijn. Een buurman kan bijvoorbeeld vragen om de takken van een niet-zwaluwstaartboom die over zijn perceel uitsteken terug te snoeien, maar hij mag ze niet zelf snoeien zonder toestemming van de eigenaar. Voor bomen die geclassificeerd zijn als opmerkelijk, is alleen licht snoeien toegestaan en is een vergunning nodig om levende takken met een omtrek van meer dan 10 cm te snoeien.

En hoe snoei je, vraag je je misschien af?

Net als een beeldhouwer met zijn werk, moet elke snoeibeurt nauwkeurig zijn. Kies je gereedschap zorgvuldig: een snoeischaar voor dunne takken, een zaag voor sterkere takken. Snoei niet te dicht bij de stam, laat de boom ademen en respecteer altijd, altijd zijn natuurlijke vorm. Als je duizelig wordt bij het zien van hoogtes of niet zeker weet wat je moet doen, kan een klimmende boomverzorger je begeleiden. Deze boomkopspecialist verzorgt je bomen met de liefde en expertise die ze verdienen.